اثر ضد میکروبی اسانس گیاهان دارویی بابونه آلمانی و بابونه کبیر

چکیده زمینه و هدف: از اسانس گل ها و پیکره رویشی بابونه آلمانی و کبیر در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. هدف این مطالعه بررسی اثر ضد میکروبی اسانس گیاهان دارویی بابونه و بابونه کبیر بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی استخراج اسانس از اندام هوایی دو گیاه بابونه آلمانی و کبیر در مرحله گلدهی کامل، با روش تقطیر با آب و به کارگیری دستگاه کلونجر انجام شد. جداسازی و شناسایی ترکیب های متشکله اسانس ها با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگراف و گاز کروماتوگراف متصل شده به طیف سنج جرمی صورت گرفت، سپس با استفاده از تکنیک میکرودایلوشن خاصیت ضد میکروبی اسانس های مورد نظر با تعیین حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی علیه تعدادی از میکروارگانیسم های گرم مثبت و گرم منفی بررسی شد. هم چنین واکنش متقابل اسانس های این گیاهان از طریق محاسبه شاخص بازدارندگی افتراقی علیه میکروارگانیسم ها نیز بررسی شد. داده ها با آزمون آماری چند دامنه ای دانکن تجزیه و تحلیل قرار شدند. یافته ها: حداقل غلظت بازدارندگی اسانس های بابونه آلمانی و بابونه کبیر به ترتیب در دامنه 22/0 تا 4 و 09/0 تا 1 میلی گرم در میلی لیتر به دست آمد. محاسبه شاخص بازدارنده افتراقی اسانس این گیاهان علیه میکروارگانیسم های لیستریا مونوسیتوجنز، باسیلوس سوبتیلیس و باسیلوس سرئوس وجود فعالیت سینرژیستی و علیه میکروارگانیسم های استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی و سالمونلا تیفی موریوم فعالیت افزایشی را اثبات نمود. نتیجه گیری: استفاده هم زمان از دو اسانس بابونه آلمانی و کبیر دارای اثرهای بازدارنده قابل توجه بوده و می توان در راستای بهینه سازی استفاده از اسانس ها در کنترل مؤثر میکروارگانیسم ها استفاده نمود. واژه های کلیدی: بابونه آلمانی، بابونه کبیر، اثر ضد میکروبی